اصول و دستورالعمل های اجرایی طراحی فضای سبز معابر شهری
اصل شماره 1
– رعایت سادگی و عدم تنوع در طراحی کاشت معابر شریانی درجه 1 به لحاظ مسائل و مشکلات ترافیکی.
نکته: این اصل با در نظر گرفتن مسائل زیباشناختی و عملکردی و بر اساس روح مکان اجرا می گردد.
اصل شماره 2
– رعایت مساحت کافی در اطراف پای درختان و درختچه ها در مجاورت سطوح سخت فضاهای شهری به لحاظ نیاز زیست محیطی گیاه.
نکته: مساحت مورد نیاز اطراف پای درختان بطور متوسط برابر 7 مترمربع بوده و دایره ای به شعاع 5/1 متر در نظر گرفته می شود. ولی با توجه به شعاع حوزه نفوذ ریشه ها و نیاز گیاهی این ابعاد متغیر خواهد بود.
اصل شماره 3
– رعایت فاصله کاشت درختان و درختچه ها از چهار راه و تقاطع مسیرهای همسطح ، بدون شیب و بدون چراغ راهنمائی.
نکته : فاصله کاشت درختان و درختچه ها از چهار راه بر اساس نوع معبر شهری متغیر خواهد بود و بر اساس سرعت و فاصله دید راننده محاسبه می شود که در جداول زیر آمده است:
«جدول شماره 1 تقسیم بندی معابر شهری بر اساس سرعت متوسط »
| نوع معبر | سرعت متوسط |
|---|---|
| «مسیر شریانی درجه 1» |
V ≥ 6
|
| «مسیر شریانی درجه 2» |
60≥ V 50
|
| مسیر پخش و یا جمع کننده |
50≥ V ≥ 30
|
| مسیر محله ای |
30≥ V
|
« جدول شماره 2»
| نوع معبر | حداقل فاصله کاشت درختان و درختچه ها از تقاطع |
|---|---|
| «مسیر شریانی درجه 1» |
134m
|
| «مسیر شریانی درجه 2» |
50m
|
| مسیر پخش و یا جمع کننده |
43m
|
| مسیر محله ای |
21m
|
اصل شماره 4
-رعایت حداکثر ارتفاع پرچین گیاهی در اطراف معابر شهری با در نظر گرفتن دید افقی راننده بخصوص در نزدیکی تقاطع و میادین شهری.
نکته: این مقدار برای پرچین و درختچه ها حداکثر در حدود 60cm در نظر گرفته شده است.
اصل شماره 5
-رعایت حداقل ارتفاع تشکیل تاج درختان در معابر شریانی ، جمع و پخش کننده.
نکته: این مقدار برای درختان حداقل 3/60 الی 4 متر در نظر گرفته شده است.
اصل شماره 6
– عدم بستن دید رانندگان و عابرین پیاده در محل عبور از مقاطع عرضی خیابانها.
نکته:
· عدم کاشت گونه های گیاهی در فاصله کمتر از 6 متر طرفین گذرهای پیاده ی عرضی خیابان
· در صورت کاشت پرچین و گونه های درختچه ای طبق اصل شماره 4 تا ارتفاع حداکثر 60cm نگهداری شوند.
·ارتفاع تشکیل تاج درختان بر اساس اصل شماره 5 حداقل 4 متر در نظر گرفته شود.
·فضای دید آزاد در طول مسیر نیز حداقل باید برابر 6 متر از طرفین گذرگاه عابر پیاده در نظر گرفته شود.
اصل شماره 7
– رعایت فاصله کاشت درختان و درختچه ها از دور برگردان های معابر شهری.
نکته:
*حداقل فاصله کاشت درختان از محل کاهش عرض میانه و شروع دماغه باید برابر 5 متر در نظر گرفته شود.
* حداقل فاصله کاشت اولین درخت تا دوربرگردان در معابر شریانی درجه 1 برابر 55 متر در نظر گرفته شود.
* حداقل فاصله کاشت اولین درخت تا دوربرگردان در معابر شهری غیرشریانی درجه 1 برابر 35 متر در نظر گرفته شود.
اصل شماره 8
– حداقل فاصله کاشت درختان و درختچه ها در جزیره ی میانی از لبه ی جدول رعایت شود.
نکته: این مقدار برای مسیرهای شریانی درجه 1 حداقل 2 متر و برای سایر مسیرها 20/1 متر می باشد.
اصل شماره 9
– عدم بستن دید رانندگان توسط گونه های گیاهی در محدوده مثلث دید تقاطع ها و میادین شهری
نکته :
در محدوده مثلث دید تقاطع هیچ بوته گیاهی نباید بیشتر از 60 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد و شاخ و برگ درختان نیز در محدوده ارتفاعی از 60 تا 60/3 متر باید هرس شوند و پیشنهاد می شود گونه ی درختی که ارتفاع تشکیل تاج آن بیش از 60/3 باشد جهت کاشت انتخاب شود.
اصل شماره 10
– طراحی آبیاری فضای سبز معابر شهری باید به گونه ای باشد که آب به درون معبر راه نیابد و مزاحمتی برای عابرین ایجاد ننماید.
نکته :
بهترین روش برای آبیاری درختان و درختچه های کناره ی پیاده روها و معابر شهری سیستم آبیاری قطره ای می باشد برای جلوگیری از مصرف بی رویه آب در مناطق گرمسیر و سایر مشکلات زیست محیطی
جهت جلوگیری از ریختن آب به درون معابر، در رفیوژهای با عرض کم کناره ی معابر چمنکاری صورت نگیرد تا از روش آبیاری قطره ای برای درختان، درختچه ها و یا گلکاری استفاده شود.
· در صورت امکان برای رفیوژهای با عرض مناسب از آبپاش های تنظیم شونده در چمنکاری و گیاهان پوششی استفاده شود تا از ریختن آب به درون معابر جلوگیری شود.
اصل شماره 11
– جهت حفظ زیبایی چمنکاری کنار معابر شهری و جلوگیری از زرد شدن و کچلی چمن زمان آبیاری چمن ها و گیاهان پوششی رعایت شود.
نکته :
بهترین زمان آبیاری فضای سبز بخصوص چمنکاری و گیاهان پوشش در شب و یا صبح می باشد لذا برنامه زمانبندی آبیاری برای کارگران فضای سبز طبق این اصل تنظیم شود.
اصل شماره 12
– در طراحی کاشت خیابان دقت شود که درختان ، درختچه ها و سایر گیاهان جلوی دید تابلوی اطلاع رسانی و نمای مکانهای دیدنی را پوشش ندهد.
نکته : در این زمینه به حداقل و حداکثر ارتفاع گونه های گیاهی در طراحی کاشت منظر خیابان توجه شود.
اصل شماره 13
-در هنگام کاشت درختان در کنار جدول مسیرهای سواره رو باید بازشدن درب خودروهای پارک شده را نیز در نظر داشت و باید حداقل m 2/1 فاصله کاشت درختان از جدول رعایت شود.
اصل شماره 14
– در معابر شهری حداقل فاصله محدوده منظر آرایی و فضای سبز ازبر املاک به اندازه 3 متر است.
اصل شماره 15
– رعایت فاصله کاشت بین گیاهان در مناطق مسکونی، تجاری و جاه های پرتردد و در نظر گرفتن ارتفاع و تناسبات گیاهی با خط آسمان منظر شهری.
نکته
* بطورکلی تعیین فاصله کاشت گیاهان بر اساس اهداف طراحی صورت می گیرد در برخی مکان ها توده کاری، در برخی دیگر رعایت فاصله مناسب جهت نشان دادن فرم گیاهی، در برخی تک کاشت و تاکید و …. ولی رعایت حداقل استاندارد جهت جلوگیری از مشکلات محیطی لازم و ضروری می باشد.
نظرات